dar

1. v t

   Facer alguén, de xeito voluntario, que algo pase a ser doutra persoa.

2. v t

   Xurdir algunha cousa doutra que se considera a súa orixe.

3. v t

   Ser causa de que algo ou alguén adquira unha determinada cousa, calidade ou estado.

4. v t

   Facer que algo teña certa forma ou características.

5. v t

   Deixar ver algo, como mostras, sinais ou probas.

6. v t

   Publicar ou dar a coñecer algo.

7. v t

   Mostrar ou executar un espectáculo.

8. v t

   Facer que alguén dispoña da situación que se expresa.

9. v t

   Atribuír un significado ou un valor a algo.

10. v t

    Propinar un golpe a alguén.

11. v t

    Dicir ou expresar algo.

12. v t

    Levar a cabo a acción indicada polo substantivo que segue.

13. v t

    Realizar sobre algo ou alguén a acción indicada polo substantivo que segue.

14. v t

    Tocar o reloxo as horas.

15. v t

    Prescribir algunha cousa necesaria.

16. v t

    Administrar algo que se precisa.

17. v t

    Perder algo por un motivo que se considera razoable.

18. v t

    Xirar a parte expresada cara a algo ou alguén.

19. v t

    Facer algo, normalmente un forno ou un utensilo de cociña, que saia ben cociñado un alimento.

20. v t

    Obter como resultado.

21. v i

    Ir bater unha cousa contra algo ou alguén.

22. v i

    Facer que unha cousa choque contra algo ou alguén.

23. v i

    Desaparecer algunha marca ou mancha ao lavala.

24. v i

    Estar situado ou orientado cara a unha parte.

25. v i

    Ser suficiente.

26. v i

    Acometer a alguén un estado físico ou anímico.

27. v i

    Ser o resultado correcto ou exacto.

28. v i

    Levar a cabo unha actividade con esforzo e constancia.

29. v pron

    Desenvolverse adecuadamente as plantas ou os froitos da terra.

30. v pron

    Dedicarse á práctica dunha cousa con moito afán e por completo.

31. v pron

    Ter lugar un acontecemento.

32. v pron

    Saír os alimentos ben cociñados.

Sinónimos

Confrontacións

atinar, comunicar, doar, entregar, regalar

Citas

• A fiestra do seu cuarto dá ao mar
• A pedra deu na cabeza do Xan
• A televisión deu unha información contradictoria
• Ana deu con dous dardos na diana e eu dei só con un
• Cando nós dabamos ciencias, non se explicaba iso
• Dá noxo velos tan lixosos
• Daban as cinco cando estabamos saíndo
• Dálle á chave da luz que non vexo nada
• Dáme ben as medidas para facer o traxe, Sempre quere dar a súa opinión, Deu parte ao xulgado do suceso
• Daría a vida por salvar a do seu fillo
• Déchesme unhas cartas moi ruíns e vou perder o xogo, OBS: Nalgunhas construccións omítese o complemento e adquire valor absoluto, Doutra volta dás ti
• Démoslles os lapis que había enriba da mesa
• Deron unha cea na súa casa para todos os amigos, Os veciños dan unha festa o domingo que vén
• Déronlle antibióticos para curar a tuberculose
• Déronme permiso para ir á festa desta noite
• Despois do que lle dixo deulle as costas e marchou batendo a porta con forza
• Deu un chimpo e baixou da árbore, Á noitiña sempre dan un paseo
• Deu un concerto a coro para conmemorar o seu décimo aniversario, Nestes cines dan boas películas
• Deu unha conferencia sobre economía, A lección que deu hoxe foi moi ilustrativa
• Deulle cartos para comprar un bocadillo no recreo, Deulle unha leira para facer unha casa
• Deulle toda a información que precisaba para redactar o artigo, Deulle un consello que non seguiu
• Deulle un ataque ao corazón e case morre, Deulle unha arroutada e marchou
• Deulle unha aperta tan forte que case o deixa sen respiración, Sempre lles dá auxilio aos necesitados, Se lle dese un zurcido ao vestido non se lle verían as carnes
• Deulle unha labazada e marchou chorando para a casa
• Deulle unha nova oportunidade no traballo, Deulle de prazo vinte días hábiles, Deulle o motivo perfecto para abandonalo
• Esta árbore dá moi bos froitos, Neste lugar as fontes dan augas medicinais, O taller deulle máis perdas ca ganancias, As accións que teño están a darme intereses moi altos
• Esta mancha só dá con lixivia
• Esta música dáme dor de cabeza, Esa roupa que leva dálle un aire rebelde, Déronlle o emprego que estaba buscando, As túas palabras déronme a forza que necesitaba, Deulle a clave do enigma
• Este forno dá moi ben as tortas de mazá
• Estes cartos non me dan para comprar nada
• Na súa leira danse moi ben as patacas
• Neste exame déronme un sete
• Non dan sinais de vida dende hai tres días, Deu probas da súa boa vontade
• Non lle dá importancia ao asunto, Deulle carácter secreto ao documento
• Nunca se deron enfermidades de corazón na miña familia
• O centeo non dá gran porque está zorro, Esta caixa dá mal cheiro
• O médico deulle uns calmantes para a dor
• Ó podar a árbore deulle forma de barco, A modista dáballe moito ancho á manga da chaqueta, Deulle un ton agresivo ás súas declaracións
• O reloxo da igrexa xa deu as once, imos chegar tarde
• Os da compañía eléctrica deron a luz ás sete
• Os guisos danse mellor nunha pota de barro ca nunha de aceiro
• Pon un chapeo para que non che dea o sol na cabeza, Dáballe o frío na cara e tíñaa toda morada
• Por esta época dánse sempre frecuentes baixadas de temperatura
• Por máis que a repito esta suma non me dá
• Se lle dades forte, ao acabar imos á festa
• Sempre dá os bos días ao chegar
• Tes que darlle un pouco de manteiga ao molde para que non se pegue a torta, Deulle unha man de pintura á casa, Deilles betume aos zapatos
• Todos na vila din que dende que se deu á droga cambiou moito

Frases feitas

• 2 Perder o tempo.

• A dar co zoco. En abundancia.

• Dar (en) que pensar. Ter preocupaci

• Dar a entender. Facer saber algo non abertamente.

• Dar a xente. Avisar o can cando hai xente estra

• Dar algo no nariz. Resultar sospeitoso.

• Dar ansia. Preocuparse.

• Dar arela. Causar grima ou desaz

• Dar ben por mal. Devolver favores ou beneficios a algu

• Dar cabido. Decatarse.

• Dar dente con dente/as denteladas. Aterecer co fr

• Dar en brando. Non encontrar dificultades.

• Dar en casamento. Entregar o pai a filla a un home para casar.

• Dar en falso. Non conseguir aquilo que algu

• Dar tino. Facer caso.

• Dar unha cotenada. Tropezar coa punta do p

• Darlle a real de inimigo. Rifar moito.

• Darse coma a chusma/chuzma. Abundar.

• Ir dar a 1 Ter o seu final nalg

• 1 Axudar.

• 1 Ir contra un mesmo.

• 2 Castigar.

• 2 Ceder unha cousa, especialmente unha peza de roupa.

• 2 Desconfiar que un animal ou unha persoa vai morrer e non resultar certo. Ex: Non daba un carto polo porco e p

• 2 Ir desembocar unha v

• 2 Parar no traballo cando chega a hora.

• 2 Quedar limpo algo que est

• 2 Rematar algo.

• 2 Ter por costume a acci

• 2 Axudar a algu

• 2 Desmaiarse.

• 2 Estimular a algu

• 2 Non acertar.

• 2 Pegarlle a un neno uns azoutes.

• 2 Preitear.

• 3 Abandonar.

• Dar (de si) 1 Ter capacidade para algo.

• Dar + participio. Per

• Dar a calada por resposta. Gardar silencio.

• Dar a cara 1 Responder dos propios actos.

• Dar a gana. Apetecer.

• Dar a luz. Parir.

• Dar a matar. Dar asa

• Dar a palabra do morto/mudo. Non dicir palabra.

• Dar a roncha. Amolar.

• Dar a senso. Dar creto.

• Dar a un en que entender. Po

• Dar a vida. Vir ben. Ex: Os cartos que me tocaron na loter

• Dar abasto. Ser quen de realizar un labor con moita axilidade. Ex: Non daba abasto coa xente que ti

• Dar as boqueadas/moqueadas/os boqueos. Agonizar.

• Dar as laudes. Loar.

• Dar auga. Prognosticar.

• Dar cabo dunha cousa 1 Destru

• Dar cachote. Matar un animal cun golpe na cabeza.

• Dar capote a un. Deixar avergo

• Dar casa cuberta. Hospedar.

• Dar cheda. Andar.

• Dar co cu no ferrado. Arruinarse.

• Dar co pai dos melros/Dar no albo/Dar de cheo. Dar co miolo da cuesti

• Dar coa carga no chan. Caer

• Dar con un en que. Coincidir nalgunha cousa.

• Dar con un redondo. Derribar a algu

• Dar conta de algo. Conseguir realizar ou acabar algunha cousa. Ex: O rapaz non vai dar conta dun bocadillo tan grande. Ese non sei se dar

• Dar conta dun. Vencer a algu

• Dar couces contra as paredes. Desesperarse ante o imposible.

• Dar de bo a bo/dada unha cousa. Dar xenerosamente.

• Dar de cheo. Acertar con algo. Ex: Coa man deulle de cheo na cara. O programa deu de cheo no p

• Dar de corpo/de ventre. Defecar.

• Dar de cu. Quebrar un negocio.

• Dar de man 1 Pasar de man en man a rede para embarcala.

• Dar de ollo. Facer se

• Dar de presente. Pagar con cartos no momento da compra.

• Dar do que se ten/do seu. Ser dadivoso.

• Dar en + infinitivo 1 Per

• Dar en duro. Atopar con dificultades.

• Dar en van. Facer algo pero sen sacar ning

• Dar entre o coiro e a carne. Magoar onde m

• Dar faterna. Burlarse.

• Dar fe. Asegurar como certo.

• Dar fondo. Ancorar.

• Dar gato por lebre. Enganar.

• Dar gloria/gusto/xenio. Agradar moito.

• Dar lume cos dentes. Estar furioso.

• Dar man a algo. Darse ma

• Dar mastigada unha cousa. Ofrecer algo que xa est

• Dar moita faterna unha cousa. Dar moito traballo.

• Dar na cabeza dun. Escarmentar.

• Dar na cabeza. Contrariar.

• Dar na ferida/nas mataduras/no vivo/por onde lle doe/por onde peca. Acertar no punto fraco.

• Dar no chiste. Caer na conta de algo.

• Dar no fito dun. Lograr un prop

• Dar nos ollos. Ver.

• Dar o cabo. Realizar a

• Dar o logro. Prestar con usura.

• Dar o si. Dar o consentimento.

• Dar para peras a un 1 Mallar a unha persoa.

• Dar pincho. Envorcar un veh

• Dar por bo. Aceptar como v

• Dar por feito. Considerar algo como acabado.

• Dar que + infinitivo. Ser motivo da acci

• Dar que facer/roer/tecer. Custar traballo e esforzo algunha cousa.

• Dar que van dando. Devolver unha cousa por outra.

• Dar terra. Enterrar.

• Dar tras dun. Perseguir a algu

• Dar trela. Conversar con algu

• Dar un aire. Pasear un pouco.

• Dar un algo por algo. Desexar moito algo.

• Dar un dedo e coller unha man. Excederse nas atribuci

• Dar un pao. Dar unha arroutada.

• Dar un ramo de loucura. Ter pouco siso.

• Dar un tento. Probar.

• Dar unha a tortas e outra a dereitas/unha no cravo e outra na ferradura. Facer unha cousa ben e outra mal.

• Dar unha aldabeada. Dar unha volta por alg

• Dar unha boa carda. Reprender a alg

• Dar unha boa felpa/felta. Zoupar a alg

• Dar unha cousa de comer a un. Proporcionar unha actividade o necesario para vivir a algu

• Dar unha man

• Dar unha volta 1 Sentirse enfermo de s

• Dar unha voz. Chamar por algu

• Dar unha xeira. Custar algo moito esforzo.

• Dar volta o calleiro. Vomitar.

• Dar volta

• Dar(se) aire. Abanarse.

• Dar(se) por. Considerar(se). Ex: Era noite e deuse por perdido no medio do monte.

• Darlle (bo/mal) pago. Tratar ben ou mal a algo ou a algu

• Darlle a man 1 Dar motivo.

• Darlle a peta de. Apetecer.

• Darlle a todo. Saber facer de todo. Ex:

• Darlle para tras a algo. Non deixar que algo siga o seu curso normal.

• Darlle polo gusto. Comprar en exceso.

• Darlle polo pao. Satisfacer a algu

• Darlle por + infinitivo. Acontecer algo que resulta inesperado. Ex: Despois de tantos anos deulle por estudiar.

• Darlle un aire. Facer semellante a algo.

• Darlle un repente a un. Morrer repentinamente.

• Darlle unha volta a unha moza. Avivar a paix

• Darlle vinte voltas de moa a unha cousa/Darlle voltas (na cabeza) a algo. Teimar nun asunto.

• Darlle

• Darse (ben, mal, etc) unha actividade. Posu

• Darse (de) conta (de). Decatarse de algo.

• Darse a cavilar. Po

• Darse a vello/novo. Aparentar unha determinada idade. Ex: O seu av

• Darse con un. Aldraxar.

• Darse cun canto no peito. Conformarse.

• Darse xeito. Ter ma

• na cabeza. Pensar.

• Non dar feito. Non dar rematado algo que se est

• Non dar golpe/pancada. Non traballar nada.

• Non dar un can/peso/cadela/etc para unha cousa. Considerar algo sen valor ou de pouca importancia. Ex: Para vicios non che dou un peso.

• Non dar unha 1 Non traballar pancada.

• Non dar unha fala. Non dicir nada.

• Non dar unha sede de auga/nin a merda que caga. Ser un avaro.

• Non llo dar a fillo de pai. Apreciar moito unha cousa e non lla dar a ningu

• unha calda/unha carga a un 1 Amoestar a algu

• ¡Quen che dera! Expresi

Refráns

• Á conta do meu compadre, rebandas de pan aos meus afillados.
• A diñeiro dado, brazo crebado.
• A quen lle dan, non escolle.
• A quen mester non ha, non hai para que lle dar.
• Amaga acá e dá acolá.
• Amaga alá e dános acá.
• Ben se ri o diaño, cando o famento dá ao farto.
• Bocado de mal pan non o comas nin o de as ao teu can.
• Cansa quen dá, que quen pide non cansa nin cansará.
• Dá e ten e farás ben e estarás ben.
• Dade e darvos han, que por dar dan.
• Dálle O que quixer ao que che pode coller o que tes.
• Dar con ter, para que nos veñan ver.
• Dar é de amo, recibir é de criado.
• Dar é de señor, recibir é de servidor.
• Dar e de señorío, pedir é necesidade.
• Dar e ter, siso quer.
• Dar por "Dios" a quen ten máis ca nos, é cousa de parvos ou de papos.
• Dar, antes de ame azar.
• Dar, prestar e fiar, todo é dar.
• Do pan do meu compadre, aos meus fillos rebanda grande.
• Do que alleo for, o que o dono quixer.
• Home que dá en vida o que ten, ou é parvo ou tolo ou non anda ben.
• iAí vai o ben que a vella ten!
• Mans que non dades ¿que queredes? ¿que buscades?
• Mellor queto un toma que dous che darei.
• Meu parente Pedro é bo; tanto me el dá, tanto lle eu dou.
• Moito pide o louco e máis louco é quen llo dá.
• No tomar e dar é fácil errar.
• Non dá o que ten máis senón o que está afeito a dar.
• Non dá que n ten senón quen ten e quere.
• Non lle deas millo aos paxaros, que xa cho comerán eles.
• Non lle negues o pan ao pobre que de porta en porta vai, que ese amóstrache o camiño que mañá podes levar.
• Non manda "Dios" dar a quen ten máis ca nós.
• Non tódolos que dan son bos nin tódolos que dan son parvos.
• O dado, dado; e o emprestado, emprestado.
• O dar é honor, o pedir é dor.
• O emprestado é parente do dado.
• O moito dar é véspera do moito pedir.
• Ó mozo que lle sabe ben o pan, é pecado o compango que lle dan.
• O que a can alleo dá pan, perde o pan e perde o can.
• O que come ben o pan é pecado o compango que lle dan.
• O que dá a facenda antes de morrer, merece que o traian a mal traer.
• O que dá a quen o entende, non llo dá, que llo vende.
• O que dá ben vende, se o que recibe entende.
• O que dá o que ten antes de que morra, merece que lle dean cunha cachiporra.
• O que dá o que ten antes que morra, merece que lle dean coa cachiporra.
• O que dá pan a can alleo, perde o pan e perde o cadelo/codelo.
• O que do seu fai alleo, mete pallas no seo.
• O que has dar ao rato, dállo ao gato.
• O que has dar, non o fagas cobizar.
• Ó que lle dan, non escolle.
• O que lle has dar ao rato dállo ao gato.
• O que lle has dar ao rato, dállo ao gato; anque máis come un gato dunha ves, que un rato en tres.
• O que moito dá, logo se cansa.
• O que regala ben vende, se o que colle o regalo entende.
• O que tarda en dar, non sabe dar.
• O que todo o dá, todo o nega/todo o perde.
• Onde unha porta se abre outra se pecha.
• Onde unha porta se pecha outra se abre.
• Para dar e ter, siso é mester.
• Para que n non quere todo me sobra.
• Quen pouco ten e iso dá, logo se arrepentirá.
• Se o has dar, non o fagas cobizar.
• Se o que ten non o dá, o que non ten ¡que fará!
• Tal é a man, tal é o que dá.
• Tanto queixo como pan nunca se debe dar.
• Tanto ten negar como tarde dar.
• Tarde dar e negar, anda á par.
• Unha agulla para a bulsa e para a boca, dúas.
• Vale máis deixar na morte ao inimigo, que pedir na vida ao amigo.
• ¡A esoutra porta, que esta non" se abre!
• ¡A outra porta, que esta está pechada!