lei
lat lex, legis
-
-
s
Norma xurídica de carácter xeral e obrigatorio, ditada polos órganos estatais ou autonómicos aos que a Constitución e os Estatutos de Autonomía atribúen o poder lexislativo.
-
lei adxectiva
Denominación que se adoita dar á lei procesual e á lei penal, en tanto que regulan a actividade procedemental desenvolvida polos organismos xurisdicionais e castigan as condutas punibles segundo a lei penal.
-
lei de bases
Lei aprobada pola asemblea lexislativa que ten por finalidade delegar noutro órgano a formación de textos articulados, delimitando con precisión o obxecto e o alcance da delegación.
-
lei de contrato
Facultade que o ordenamento xurídico outorga aos contratantes de regular, ao seu arbitrio, o contido do contrato en todas aquelas materias en que predomina o principio de autonomía privada. Os pactos ou as cláusulas contractuais que se derivan teñen forza de lei entre as partes contratantes se non son contrarias ás leis, á moral e á orde pública.
-
lei fundamental
Lei que define e regula a actividade, a organización e as institucións políticas dun estado.
-
lei marcial
Disposición de carácter punitivo ditada pola autoridade militar en situacións como as de estado de guerra ou similares.
-
lei orgánica
Lei para regular o desenvolvemento dos dereitos fundamentais e liberdades públicas, a aprobación dos estatutos de autonomía, do réxime electoral xeral e outras materias explicitamente establecidas na Constitución de 1978. A súa aprobación, modificación e derrogación esixe o voto favorable da maioría absoluta dos membros do Congreso dos Deputados.
-
lei particular
Norma xurídica que se refire exclusivamente a unha certa categoría de persoas, cousas ou relacións xurídicas ou que rexe unicamente en lugares determinados.
-
lei positiva
Lei ou conxunto de normas ditadas polo poder lexislativo competente para regular as necesidades xurídicas da comunidade.
-
lei recompilada
Disposicións recollidas sistematicamente das diferentes lexislacións estatais.
-
lei substantiva
Denominación que se adoita dar ás leis civís non procesuais.
-
s
-
-
s
Norma ou conxunto de normas que regulan a conduta dos homes e que se establecen a partir dunha forza ou autoridade válida para todo o mundo na medida en que acepta ou fai aceptar.
-
lei divina
[RELIX ]
Lei que invoca a Deus como autor ou fundamento.
-
lei moral
[FILOS/RELIX ]
Lei que emana da conciencia e obriga a facer o ben e a evitar o mal.
-
lei natural /
[DER/FILOS/RELIX ]
Lei que invoca unha orde racional, de valor para todo o mundo, segundo a cal deben configurarse tanto o comportamento do individuo como as relacións sociais dentro da comunidade humana.
-
lei nova/de graza/evanxélica
[RELIX ]
Economía da salvación instaurada e cumprida en Xesús Cristo, en contraposición á orde salvadora do Antigo Testamento. Aplícase a expresión ao conxunto de normas ideais promulgadas no sermón da montaña.
-
s
-
-
s
Regra universal á que están suxeitos os fenómenos da natureza.
-
s
[FÍS ]
Enunciado do comportamento dun fenómeno natural, obtido por indución, despois de ter analizado un número finito de experiencias análogas e expresado mediante unha relación matemática.
-
s
[LING ]
Formulación dun feito que ten lugar regularmente na produción dun fenómeno lingüístico calquera.
-
s
[LING ]
Cada unha das leis establecidas a partir da repetición dun fenómeno que ten lugar nunha articulación, nunha zona e un tempo determinados.
-
s
[MAT ]
Regra, fórmula ou relación que se cumpre cos valores dunha variable ou os termos dunha serie.
-
lei de probabilidade
[MAT ]
Lei que dá o valor da probabilidade dun determinado acontecemento, expresada xeralmente mediante a función de distribución.
-
s
-
s
f
-
Regra, norma ou costume establecidos.
-
Calidade, peso, medida que debe ter un xénero segundo a lei.
-
[NUMIS/ARTE ]
Proporción de metal precioso, ouro ou prata, que contén unha moeda, unha xoia ou unha peza.
-
-
libro da lei
[RELIX ]
Nome dado ao Pentateuco como expresión típica da economía de salvación do Antigo Testamento, atribuída ao propio Moisés.
-
lei económica
[ECON ]
Explicación das relacións que determinan un fenómeno económico, establecida como verdadeira e susceptible de ser contrastada pola realidade.
-
lei seca
[HIST/DER ]
Lei ditada en 1919 en EEUU, que prohibía a circulación e o consumo de bebidas alcohólicas no territorio da unión. Foi derrogada en 1933 pero nalgúns estados mantense aínda que parcialmente modificada.
Refráns
- A lei nace do pecado e a lei quere castigalo.
- Feita a lei, feita a trampa.
- Quen fixo a lei, fixo a trampa.